Warszawa, 23 lipca 2020 r.
KOMENTARZ ZWIĄZKU PRZEDSIĘBIORCÓW I PRACODAWCÓW WS.
PODATKU CUKROWEGO
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców konsekwentnie sprzeciwia się wprowadzaniu jakiegokolwiek rodzaju danin o charakterze sektorowym. Uważamy, że jedną z kluczowych cech systemu podatkowego powinna być powszechność, podczas gdy nakładanie dodatkowych obciążeń na arbitralnie wybrane branże gospodarki uznajemy za niemożliwe do zaakceptowania. Mając na uwadze powyższe, w dalszym ciągu jednoznacznie negatywnie oceniamy koncepcję podatku cukrowego.
Nasza opinia w sprawie przedmiotowej daniny jest tym bardziej krytyczna, jeśli uwzględnić szczególny czas, w którym się znajdujemy. Pandemia koronawirusa wiąże się zarówno z szeregiem wyzwań polityki zdrowotnej, jak i z bardzo silnym szokiem ekonomicznym, którego doświadczamy. Wskutek niektórych działań podjętych przez rząd, ale przede wszystkim wytężonych wysiłków przedsiębiorców, polskiej gospodarce udaje się przejść przez ten kryzys w relatywnie nie najgorszej kondycji. Straty są bezsprzeczne i widoczne w statystykach dotyczących bezrobocia rejestrowanego, czy prognozach produktu krajowego brutto, jednak – w skali europejskiej – nie mają one charakteru katastrofalnego. Jednocześnie, szereg branż znajduje się w wyjątkowo trudnej sytuacji.
W przypadku branży napojowej można mówić o bardzo poważnych stratach wynikających z kilkudziesięcioprocentowych spadków obrotów, przede wszystkim w hotelach i restauracjach. Sektor jest w tej chwili zdominowany przez niepewność – nie wiadomo, czy jesienią przyjdzie druga fala zachorowań, i czy ponownie trzeba będzie próbować przetrwać w warunkach skrajnie obniżonego popytu.
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców niejednokrotnie apelował o to, by najbliższy czas był okresem spokoju legislacyjnego dla przedsiębiorców, którzy w ostatnim czasie musieli skupić swoje wysiłki na utrzymaniu firm przy życiu. Wydaje się, że deklarowany kierunek działań rządu jest zbieżny z tym postulatem – jeszcze w połowie czerwca minister finansów Tadeusz Kościński deklarował, że resort nie planuje podwyższać podatków. Poniesionych przez biznes strat nie uda się odrobić do stycznia 2021 roku – to będzie długotrwały i żmudny proces. Mając to na uwadze, jeśli podatek cukrowy musi zostać wprowadzony, to powinien obowiązywać najwcześniej od roku 2023, gdy najprawdopodobniej będziemy mogli już mówić o odzyskaniu stabilności przez firmy.
Przedstawiając powyższe uwagi nie sposób nie odnieść się do trybu, w którym proponuje się tak szybkie wprowadzenie podatku cukrowego w okresie odbudowy gospodarki po epidemii, ponieważ jest on niemożliwy do zaakceptowania z punktu widzenia zasad prawidłowej legislacji. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów wrócił do Sejmu w połowie marca bieżącego roku, wraz z uchwałą Senatu, w której izba wniosła o odrzucenie ustawy w całości. Sejm nie rozpatrzył wniosku Senatu, zaś przewidziany w projekcie ustawy termin wejścia w życie przepisów już minął.
Na tym etapie procesu legislacyjnego niemożliwe jest wprowadzanie poprawek do projektu. Stąd też, podczas posiedzenia sejmowej komisji zdrowia poświęconego projektowi ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia funkcjonowania ochrony zdrowia w związku z epidemią COVID-19 oraz po jej ustaniu, zaproponowano wprowadzenie do projektu ustawy poprawki nowelizującej nieuchwaloną ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów. Praktyka stosowania tego rodzaju „wrzutek” w trakcie prac komisji nad zupełnie osobnym projektem, jak i proponowanie zmian w jeszcze nieuchwalonej ustawie, jest niemożliwe do zaakceptowania.
Wziąwszy pod uwagę wszystkie powyższe okoliczności, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców w dalszym ciągu stoi na stanowisku, że podatek cukrowy nie powinien stać się częścią polskiego porządku prawnego. Jeśli jednak prawodawca jest zdeterminowany by do tego doprowadzić – termin wejścia w życie daniny powinien być nie wcześniejszy, niż 1 stycznia 2023 roku. Pandemia koronawirusa bardzo negatywnie odbiła się na kondycji branży – jeśli intencją prawodawcy jest, by firmy miały możliwość odbudowania swoich potencjałów po kryzysie, powinien powstrzymać się przed wprowadzaniem wszelkiego rodzaju nowych danin. Równolegle, wyrażamy swój stanowczy sprzeciw wobec trybu procedowania poprawki do nieuchwalonej ustawy o podatku cukrowym – jest to praktyka niemożliwa do zaakceptowania z punktu widzenia dbałości o jakość procesu legislacyjnego.
